Balog’at yoshidagi surunkali menoragiya o’spirinlar orasida keng tarqalgan ginekologik kasallikdir.
Doimiy menopoz anemiyasi va bepushtlik bilan bog’liq.
Balog’at yoshidagi hayz ko’rishning uzoq davom etishi o’smirlar orasida keng tarqalgan ginekologik holatdir. Uzoq muddatli menoragiya og’ir anemiyani va hatto bepushtlikni keltirib chiqarishi mumkin. Hayz paytida temir qo’shimchalarini qabul qilish o’spirin qizlarga hayz davrini tartibga solishga yordam beradi va hayzdan oldin og’riq belgilarini samarali ravishda kamaytiradi.
Balog’at yoshidagi menopauza nima?
Ayollar uchun odatiy deb hisoblangan hayz tsikli odatda 28 dan 32 kungacha davom etadi. Hayz belgilar tsiklning 1-kunidan 4 yoki 5-kunlariga qadar paydo bo’lishni boshlaydi va keyin tugaydi.Balog’at yoshi – bu 7 kundan ortiq davom etadigan va har oyda tsiklsiz bo’lgan hayzdan qon ketishi mumkin.
Balog’at yoshidagi menoragiya sabablari
Balog’at yoshida, tuxumdonlarning beqaror faoliyati tufayli, gipotalamusdagi gormonlarni bezovta qilish oson, bu esa ko’krak qafasi siqilishini keltirib chiqaradi.Shunga ko’ra, estrogen va progesteron miqdori muvozanatini buzadi, bu esa endometriumning qonga to’liq singib ketishiga olib keladi va menoragiya uzoq muddat davom etishi mumkin.Qizlarning menoragiyani osonroq boshdan kechirishining usullari juda ko’p, ammo quyidagi 6 usul keng tarqalgan hisoblanadi:
Gormonal muvozanat buzilishi tufayli menoragiya
Balog’at yoshidagi hayz davrining buzilishi ko’pincha tartibsiz ayol gormonlari estrogen yoki progesteron tufayli yuzaga keladi.Shu sababli, ushbu yosh guruhidagi ayollar ko’pincha tartibsiz hayz ko’rishadi, har bir hayz tsiklida qon miqdori tartibsiz bo’ladi.
Jinsiy balog’at yoshidagi psixofiziologik buzulish sababli menoragiya
Balog’at yoshidagi qizlar tez sevib qoladi, orzularga beriladigan bo’ladi. Qizlar ko’pincha maktabdagi stress, bosim tufayli ularning psixologiyasi buzilishi mumkin. Shu sababli stresslar balog’at yoshidagi qizlarning hayz ko’rish stiklii buzishi mumkin.
Noto’g’ri ovqatlanish va dam olish sababli menoragiya
Balog’at yoshidagi imtihonlar bosimi, quyosh va yomg’ir, ishtaxasizlik, ro’za tutish, kech turish, organizmning biologik soatini o’zgartiradi. Bu balog’at yoshidagi menoragiya sabablidir.
Ginekologik kasallik tufayli menoragiya
Balog’at yoshidagi ayollarda ginekologik kasalliklar juda kam bo’lsa-da, buni inkor etib bo’lmaydi. Ba’zi qizlar ginekologik infektsiyalarga, metritlarga, tuxumdonlarning yallig’lanishiga, ijtimoiy kasalliklarga duchor bo’lishlari mumkin ,uzoq muddatli menoragiya, hayz paytida buzilishlarni keltirib chiqaradi.
Bolali bo’lishni oldini oladigan tabletkalarini qo’llash natijasida kelib chiqqan menoragiya
Qizlar o’tish davrida kundalik yoki favqulodda kontratseptsiya tabletkalarini uzoq vaqt davomida haddan tashqari iste’mol qilishlari oson. O’spirinlarda hayz ko’rish, shuningdek, gipofiz bezining haddan tashqari ko’tarilishiga to’sqinlik qiluvchi va sekretsiya qiladigan hayz ko’rish mexanizmining uzoq davom etishi tufayli bo’lishi mumkin, bu menstrual tsikldagi tartibsizlikni keltirib chiqaradi
Balog’at yoshining namoyon bo’lishi
Balog’at davrida (13-18 yosh) tanadagi funktsiyalar hali rivojlanish bosqichida, gormonlar sekretsiyasi buzilish xavfi ostida bo’lishi mumkin. Menoragiyaning dastlabki belgilaridan ba’zilari anormal qindan qon ketish, hayz ko’rish qonining juda ko’p yoki ozligi, uzoq muddatli tsikl, tsikldagi tartibsizliklarni o’z ichiga oladi .
Odatiy hayz davrida, qizlar 3-5 kun ichida taxminan 40-60 ml qon yo’qotadilar. Ammo, agar balog’at yoshida menoragiya bo’lsa, yo’qolgan qon miqdori 80 ml dan oshishi va 7 kun yoki undan ko’proq davom etishi mumkin.
Balog’at yoshidagi menoragiyaning keng tarqalgan ko’rinishlari:
- Og’ir, uzluksiz va davomiy qon ketishining pasayish belgilari bo’lmagan 5 kundan ortiq hayz ko’rish.
- Hayz ko’rish vaqtida qonning kam kelishi, uzoq vaqt davom etishi, qon qotib qolgandek his qilish.
Agar menoragiya tezda aniqlanib davolanmasa, bu ayollarda qon yo’qotish va temir tanqisligiga olib kelishi mumkin.
Agar menoragiya tezda aniqlanib davolanmasa, bu ayollarda qon yo’qotish va temir tanqisligiga olib kelishi mumkin.
Balog’at yoshidagi menoragiyani qanday davolash mumkin
Agar qiz do’stingiz yengil menoragiya bilan og’rigan bo’lsa, anemiya alomatlarida, og’ir temir tanqisligi ko’rinmasa, davolanishga muhtoj bo’lmasligi mumkin bo’lsa, tana tezda o’zini muvozanatlaydi, hayz davrini barqaror qiladi.
Agar ozgina qon ketsa, ammo anemiya bo’lsa: Ostrogen va progesteron miqdorini nazorat qilish uchun kontratseptiv vositalarni qabul qiling, shifokor ko’rsatmasiga binoan. Odatda, ushbu usul shifokor tomonidan 3 oy davomida menoragiya balog’atiga qarshi davolanish uchun kerak bo’lganda boshqa davolash usullariga o’tishdan oldin qo’llaniladi.
Nima uchun hayz paytida ayollarga temir qo’shimchalari kerak?
Sog’liqni saqlash mutaxassislarining fikriga ko’ra, temir eritrotsitlar, gemoglobin, mioglobin hosil bo’lishiga yordam beradigan muhim minerallardan biridir … Temir yetishmasligi anemiya va boshqa ko’plab qon muammolariga olib keladi. Shu sababli, balog’at yoshidagi qizlar oylik qon yo’qotishining o’rnini qoplash va bosh og’rig’i, bosh aylanishi va tana og’rig’i kabi hayz ko’rishning yoqimsiz alomatlarini kamaytirish uchun hayz paytida temir qo’shimchalarini ichishni odat qilishlari kerak.
Ayollar qancha miqdorqa temir qabul qilishlari lozim?
Temir ayollar salomatligini muhofaza qilishda muhim rol o’ynaydi. Biroq, har qanday yoshdagi ayollar uchun temir qo’shimchalariga bo’lgan ehtiyoj, temirning ko’pligi yoki yetishmasligi muammolarni keltirib chiqaradimi?
Hayz paytida temir preparatlari qanchalik samarali?
Temirga boy mahsulotlar iste’mol qilish
Temir qo’shimchalar – bu qiz do’stingizning kundalik ovqatlanishida, ayniqsa hayz davridan oldin va uning davomida qabul qilishi uchun oddiy va xavfsiz variant. Ba’zi temirga boy oziq-ovqatlarga quyidagilar kiradi:
- Cho’chqa jigari
- Qovoq urug’lari
- Soya
- Dengiz mahsulotlari
- Ismaloq
Murojat qiling: Anemiya bilan og’rigan insonlar nimani iste’mol qilishlari va qanday ovqatlanishlari kerak?
Hayz davrida qo’shimcha temir qabul qiling
Agar qizlarda ovqatdan temirni singdirish qiyin bo’lsa, siz temir tanqisligi anemiyasini oldini olish uchun temir qo’shimchalarini tanlashingiz mumkin. Temir qo’shimchalarini qo’llashning afzalliklari qulaylik, samaradorlik va singdirish qulayligi.
Bozorda temir qo’shimchalarini tanlashda e’tibor bering:
- Organik temirni (temir fumarat), tarkibida temir moddasi ko’p, oson hazm bo’ladigan va anorganik temirga qaraganda kamroq ich qotadigan ovqatlarni tanlang.
- Temirni yoqimsiz hidini sezmaslik uchun vanilinli temir qo’shimchasini tanlang.
- Foliy kislota, B12 vitamini bilan qo’shilgan temir qo’shimchalarini tanlang, u qonning tiklanishiga yordam bering.
Umid qilamanki, Temir Ayol tufayli qizlar uzoq davom etgan menoragiya bilan kurashish uchun ko’proq bilimga ega bo’lishadi.